Vorige week kreeg de Britse premier Theresa May van het Lagerhuis de volmacht om formeel de onderhandelingen  over de EU-uitstap aan te vatten. Volgende week zal het Hogerhuis ongetwijfeld deze beslissing volgen.

Laat ons ervan uitgaan dat May op 1 maart de procedure opstart. Volgens het Verdrag van Lissabon moet er binnen de twee jaar een nieuw akkoord bereikt worden of kan de termijn verlengd worden (enkel op vraag van de EU-leden).

Laat ons aannemen dat er geen uitstel wordt gevraagd, dan is het VK op 1 maart 2019 niet langer lid van de EU.

Ondertussen zullen er al besprekingen worden opgestart welke handelsakkoorden het VK zal afsluiten met de EU: à la Noorwegen, Zwitserland, Canada …? Waarnemers vermoeden dat dit zeker nog eens drie jaar extra tijd zal vragen.

Los van deze handelsakkoorden staat het als een paal boven water dat het VK vanaf 2019 geen lidstaat meer zal zijn. Bijgevolg zal het handelsverkeer met dat land gepaard gaan met invoer- en uitvoerdocumenten.

En voor België is dat handelsverkeer niet min.

Handelsstromen met het VK

Het VK is de vierde grootste afnemer van Belgische goederen (waarde: 31,9 miljard euro) en de vijfde grootste leverancier van België (waarde: 17,4 miljard euro). De Belgische exportsector zal dus meer geraakt worden dan de importstroom.

De belangrijkste goederenstromen naar het VK zijn transportmaterieel (lees: de auto’s uit Zeebrugge, goed voor 26,1 %) en chemische producten (20,5 %) . En hoewel sectoren zoals textiel en voedingsstoffen op het eerste gezicht niet zo hoog scoren, is België wel de grootste EU-uitvoerder van deze producten naar het VK.

Inkomend zijn de belangrijkste goederenstromen minerale producten (21 %) zoals aardolie en aardgas, en transportmaterieel (21%).

Goedkoper of duurder?

De waardedaling van het Britse pond zal ertoe leiden dat importeren vanuit het VK goedkoper wordt, tenminste:  wanneer men  de ‘naakte’ aankoopprijs bekijkt. Want Europa zal invoerrechten heffen. En het opmaken van een invoerdocument gebeurt ook niet gratis.

Omgekeerd hetzelfde verhaal: het VK zal invoerrechten heffen op de inkomende goederenstromen en de plaatselijke declarant moet ook kunnen leven. Gevolg: Belgische exporteurs zullen minder competitief worden dan hun Britse concurrenten.

Positieve keerzijde?

Of het VK de vijfde grootste leverancier van België blijft, valt moeilijk te voorspellen. Feit is wel dat er op korte termijn nieuwe activiteiten in het verschiet liggen voor onze bedrijven. Want ook de Britten zullen hier een douaneagent en/of fiscaal vertegenwordiger moeten hebben om hun douaneformaliteiten af te handelen.

Of wat te denken van een overzeese fabrikant die een Europees Distributiecentrum heeft in het VK? Die zal waarschijnlijk zijn goederenstroom iets anders laten lopen. Via Vlaanderen, bijvoorbeeld.

En, aangezien het schip de lading volgt, zou het best kunnen dat hierdoor de rotatie van sommige rederijen wijzigt.

En in de slipstream hiervan, zou het best eens kunnen dat bedrijven niet langer geïnteresseerd zijn in een Londens hoofdkantoor, nu dit plots niet meer tot de EU behoort.

Dat is bovendien een zeer waarschijnlijke optie, gelet op de daling van het aandeel EU-hoofdzetels nadat het VK had beslist om niet toe te treden tot de Europese muntunie.

Deze daling van 10 % naar 6 % lag toen volledig in het voordeel van Brussel, die zijn aandeel zag stijgen van 4 % naar 8,5 %.